Chu Tổ Dực sinh tháng 1 năm 1965 tại huyện Thiên Thai, địa cấp thị Thai Châu, tỉnh Chiết Giang, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ông tốt nghiệp phổ thông ở Thiên Thai, được kết nạp Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 6 năm 1984. Sau đó, tháng 7 cùng năm, ông thi đỗ Đại học Chiết Giang và tới thủ phủ Hàng Châu, nhập học Khoa Địa chất học, tốt nghiệp Cử nhân khoa học ngành địa chất. Sau đó, ông tới Đại học Đồng Tế ở Thượng Hải, là nghiên cứu sinh sau đại học và là giảng viên đại học tại trường, bảo vệ thành công luận án tiến sĩ đề tài "Tiến hóa cấu tạo rìa lục địa ở Phúc Kiến thời hậu Đại Cổ sinh – Đại Trung sinh'' (福建晚古生代 – 中生代大陆边缘构造演化) được hướng dẫn bởi học giả Chu Hạ, trở thành Tiến sĩ khoa học Địa chất vào tháng 10 năm 1989, khi mới 24 tuổi.[1] Trong sự nghiệp giáo dục, khoa học, ông giảng dạy đại học, nghiên cứu về địa chất học, trở thành Giáo sư ngành Địa chất học năm 1994, khi 29 tuổi, là một trong những giáo sư trẻ nhất của Đồng Tế.[2]